Λεωνίδιο Κυνουρίας

Η μαγεία της διήμερης απόδρασης στην Αρκαδία που θα σας εντυπωσιάσει

Διήμερη εκδρομή στην πρωτεύουσα της Τσακωνιάς, το Λεωνίδιο.Οικισμός στον Πάρνωνα με θέα στο Μυρτώο Πέλαγος και το διαπερνά η κοίτη του Δαφνώνα ποταμού, που σπάνια θα τον δεις με νερό.Τα τσακώνικα είναι η διάλεχτος τους, που λέγετε ότι προέκυψε από τη Δωρική. “Καούρ εκοκιάτε”, λοιπόν, “Καλώς ήρθατε” με φόντο τον τεράστιο κόκκινο βράχο, που έχει κάνει το Λεωνίδιο αναρριχητικό προορισμό ξακουστό στα πέρατα του κόσμου. Κάθε χρόνο κάπου τον Οκτώβριο υπάρχει συνάντηση αναρριχητών από όλο τον κόσμο.

Διώροφα και τριώροφα πέτρινα αρχοντικά παρατάσσονται στις άκρες των φαρδιών στην πλειοψηφία τους, δροσερών δρόμων, που καταλήγουν πότε σε μια πλακόστρωτη πλατεία, πότε σε ένα εντυπωσιακό διατηρητέο κτίριο σαν το Δημοτικό Σχολείο του 1921, πότε σε ένα τοξωτό γεφύρι που στεφανώνει τον χείμαρρο, πότε σε μια ακόμα από τις διάσπαρτες πινακίδες στα τσακώνικα. «Γρούσα νάμου είνι τα Τσικώνικα.Ρωτήετε να νιουμ’ αλήωι» Η γλώσσα μας είναι τα Τσακώνικα, ρωτήστε να σας πουν.

Μια επίσκεψη αξίζει οπωσδήποτε ο υποδειγματικά αναστηλωμένος Πύργος Τσικαλιώτη, που φιλοξενεί μια μικρή αλλά πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση για την τσακώνικη αρχιτεκτονική. Τα αρχοντικά εδώ, βλέπεις, δεν ήταν απλά σπίτια πλουσίων: Ήταν κανονικότατα αμυντικά κτίσματα, με πυργίσκους και τουφεκίστρες, και με πανέξυπνα κατασκευαστικά τεχνάσματα-παγίδες, σαν τα ασύμμετρα σκαλιά στα οποία ο ανυποψίαστος επίδοξος εισβολέας ήταν πολύ εύκολο να σκοντάψει. Ο επιβλητικός Πύργος χτίστηκε το 1808, από τον Κωνσταντίνο Τσικαλιώτη, έμπορο ξυλείας στην Τεργέστη και μέλος της Φιλικής Εταιρείας.

Πολύ ενδιαφέρουσα είναι και η Έκθεση της Φάμπρικας Πολιτισμού, που στεγάζεται στο ατμοσφαιρικό κτίριο του 1859, το οποίο λειτούργησε αρχικά ως διδακτήριο του Δημοτικού Σχολείου και εν συνεχεία ως εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Εδώ θα μάθεις τα πάντα για τη γαστρονομία και τα αγροτικά προϊόντα της περιοχής (ναι, για την τσακώνικη μελιτζάνα τα ξέρεις, έχει όμως κι άλλα) και για την ιδιαίτερη κουλτούρα της Τσακωνιάς. Ο τσακώνικος χορός, ας πούμε, δε μοιάζει με κανέναν άλλο χορό στην Ελλάδα. Οι μελετητές λένε πως ίσως να είναι ο αρχαίος χορός Γέρανος, αυτός που ο Πλούταρχος λέει ότι χόρεψε ο Θησέας με τους συντρόφους του στο ιερό του Απόλλωνα στη Δήλο, αναπαριστώντας τον τρόπο με τον οποίο βγήκαν από το Λαβύρινθο έχοντας σκοτώσει τον Μινώταυρο. Αν δεις τα βήματα, και την παράταξη των χορευτών τον έναν πίσω από τον άλλον αντί για πλάι-πλάι, η θεωρία βγάζει πολύ νόημα.

Από τη μια βουνό, από την άλλη θάλασσα. Αν ξεκινήσεις να ανηφορίζεις από το Λεωνίδιο, θα βρεθείς στις ειδυλλιακές βουνοπλαγιές και τα πανέμορφα χωριά του Πάρνωνα.  Αν, πάλι, κατηφορίσεις προς την θάλασσα, ο δρόμος θα σε φέρει πρώτα απ’ όλα στην Πλάκα, το επίνειο του Λεωνιδίου, με τη βοτσαλωτή της παραλία και τα ταβερνάκια που απλώνουν τα καλοκαίρια τραπέζια στην προκυμαία, για φρέσκο ψάρι πλάι στο κύμα.Εμείς σε αυτό το διήμερο θα επισκεφτούμε και βουνό και θάλασσα.

Ο Κοσμάς και οι ωραιότερες αυτοκινητο-διαδρομές του Πάρνωνα. Σκαρφαλωμένος σε υψόμετρο 1.150 μέτρων, με τα κόκκινα κεραμίδια των πέτρινων σπιτιών του να ξεπροβάλλουν ανάμεσα σε έλατα, καστανιές και καρυδιές, ο Κοσμάς είναι το κεφαλοχώρι της νότιας πλευράς του Πάρνωνα, εύκολα προσβάσιμο τόσο από το Λεωνίδιο της Αρκαδίας όσο και από το Γεράκι της Λακωνίας.

Στην κεντρική, λιθόστρωτη πλατεία του με τα αιωνόβια πλατάνια δεσπόζει από το 1886 η εκκλησία των Αγίων Αναργύρων. Γύρω της απλώνονται μικρά χαριτωμένα καφενεία και ταβερνάκια, ενώ από εδώ ξεκινούν και τα λιθόκτιστα καλντερίμια που ανηφορίζουν προς τα σπίτια του χωριού, την βιβλιοθήκη-σχολείο-λαογραφικό μουσείο και το υπέροχο καστανοδάσος που απλώνεται στα πόδια του χωριού, ό,τι πρέπει για φθινοπωρινές διαδρομές στα χωμάτινα μονοπάτια του. Λέμε «φθινοπωρινές» για να μαζέψετε και κάστανα, κατά τα άλλα το δάσος είναι υπέροχο όλες τις εποχές του χρόνου.

Σκαρφαλωμένος σε υψόμετρο 1.150 μέτρων, με τα κόκκινα κεραμίδια των πέτρινων σπιτιών του να ξεπροβάλλουν ανάμεσα σε έλατα, καστανιές και καρυδιές, ο Κοσμάς είναι το κεφαλοχώρι της νότιας πλευράς του Πάρνωνα, εύκολα προσβάσιμο τόσο από το Λεωνίδιο (της Αρκαδίας) όσο και από το Γεράκι (της Λακωνίας).

Στην κεντρική, λιθόστρωτη πλατεία του με τα αιωνόβια πλατάνια δεσπόζει από το 1886 η εκκλησία των Αγίων Αναργύρων. Γύρω της απλώνονται μικρά χαριτωμένα καφενεία και ταβερνάκια, ενώ από εδώ ξεκινούν και τα λιθόκτιστα καλντερίμια που ανηφορίζουν προς τα σπίτια του χωριού, την βιβλιοθήκη-σχολείο-λαογραφικό μουσείο και το υπέροχο καστανοδάσος που απλώνεται στα πόδια του χωριού, ό,τι πρέπει για φθινοπωρινές διαδρομές στα χωμάτινα μονοπάτια του. Λέμε «φθινοπωρινές» για να μαζέψετε και κάστανα, κατά τα άλλα το δάσος είναι υπέροχο όλες τις εποχές του χρόνου.

Λίγα χιλιόμετρα πριν από τον Κοσμά υπάρχει το εντυπωσιακό μοναστήρι της Παναγίας της Ελώνης ξεπροβάλει ολόλευκο σε μια απότομη στροφή, σφηνωμένο στην εσοχή των κατακόκκινων βράχων, και αξίζει οπωσδήποτε μια επίσκεψη.Είναι εντυπωσιακό που σε ταξιδεύει και σε κάνει να νοιώθεις ότι αιωρείσαι μεταξύ της σύμπραξης Θεού και ανθρώπου.

Και η Πλάκα. Λίγο νοτιότερα, 5 χιλιόμετρα από την Πλάκα, τα Πούλιθρα είναι ένα γλυκύτατο παραθαλάσσιο χωριουδάκι με άρωμα νησιού, μεγάλη βοτσαλωτή παραλία και εντυπωσιακά πετρόχτιστα αρχοντικά πλάι σε χαμηλά ασβεστωμένα σπιτάκια με λουλουδιασμένες αυλές. Μια υπέροχη πεζοπορική διαδρομή, που περνά μέσα από γαλήνιους ελαιώνες και πλάι σε ήσυχες, βοτσαλωτές ακρογιαλιές με κρυστάλλινα νερά θα σε φέρει μετά από περίπου μία ώρα περπάτημα από τα Πούλιθρα στο κατάλευκο εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου. Η παραλία που απλώνεται από κάτω του είναι ό,τι πρέπει για ερημικές βουτιές, μακριά από τους πάντες και τα πάντα.